هولتر مانیتورینگ قلب و فشار خون چیست؟
هولتر مانیتورینگ دستگاهی کوچک و قابل‌حمل است که معمولاً برای مدت ۱ تا ۲ روز ریتم قلب یا فشار خون را ثبت می‌کند. این دستگاه به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود: هولتر مانیتورینگ قلب و هولتر مانیتورینگ فشار خون. هولتر برای شناسایی ضربان‌های نامنظم قلب و مشکلات فشار خون کاربرد دارد. در صورتی که نوار قلب معمولی (الکتروکاردیوگرام یا ECG) اطلاعات کافی درباره وضعیت قلب ارائه ندهد، پزشک ممکن است انجام هولتر مانیتورینگ قلب را توصیه کند. برای آشنایی بیشتر با هولتر مانیتورینگ، تا پایان مطلب با ما همراه باشید.
📞 0912-020-1734
در بیمارستان مجازی ایران، کیفیت، سرعت و تخصص را در اولویت قرار داده‌ایم.
با اطمینان به ما بسپارید و تجربه‌ای بی‌نظیر از خدمات حرفه‌ای و مطمئن را داشته باشید.
هولتر مانیتورینگ قلب چیست؟
هولتر مانیتورینگ وسیله‌ای است برای ارزیابی عملکرد قلب. نوع مشابهی از این دستگاه برای پایش فشار خون سرپایی (Ambulatory Blood Pressure Monitoring) وجود دارد که در ایران به نام هولتر مانیتورینگ فشار خون یا هولتر فشار خون شناخته می‌شود. هولتر مانیتورینگ قلب درواقع نوعی نوار قلب قابل‌حمل است که فعالیت الکتریکی قلب را به‌مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت، حتی زمانی که در مطب پزشک نیستید، ثبت می‌کند.
نوار قلب ساده یا الکتروکاردیوگرام (ECG) یکی از سریع‌ترین و ساده‌ترین روش‌ها برای بررسی قلب است. در این روش، چسب‌های کوچک پلاستیکی (الکترود) روی قفسه سینه و شکم قرار می‌گیرند و به دستگاه ECG متصل می‌شوند. فعالیت الکتریکی قلب ثبت و چاپ می‌شود. این آزمایش هیچ جریان الکتریکی به بدن نمی‌فرستد. با کمک ECG، پزشک امواج الکتریکی قلب را بررسی کرده و سرعت و ریتم ضربان قلب را ارزیابی می‌کند. تغییرات در ECG می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات مختلف قلبی باشد.
ضربان‌های نامنظم قلب گاهی در شرایط خاص مانند استرس یا فعالیت روزانه بروز می‌کنند و ثبت آن‌ها با نوار قلب معمولی دشوار است. همچنین، اگر علائمی مانند سرگیجه، غش، خستگی مداوم، تپش قلب یا فشار خون پایین داشته باشید، یا ECG علت روشنی نشان ندهد، پزشک ممکن است هولتر مانیتورینگ قلب را توصیه کند. هولتر مانیتورینگ قلب در تشخیص این مشکلات دقت بیشتری دارد.
تفاوت هولتر مانیتورینگ قلب و فشار خون
هولتر فشار خون نوسانات فشار خون را در طول ۲۴ ساعت ثبت می‌کند، در حالی که هولتر قلب برای بررسی ریتم قلب مورد استفاده قرار می‌گیرد. در برخی موارد، هر دو دستگاه هولتر قلب و فشار خون به‌طور همزمان به کار می‌روند.
دستگاه هولتر مانیتورینگ چگونه کار می‌کند؟
هولتر مانیتورینگ قلب مانند نوار قلب، فعالیت الکتریکی قلب را ثبت می‌کند، اما به جای چند دقیقه، دستگاه برای ۱ تا ۲ روز پوشیده می‌شود تا شانس بیشتری برای شناسایی فعالیت‌های غیرطبیعی قلب فراهم شود.
هولتر مانیتورینگ قلب در موارد زیر کاربرد دارد:
- شناسایی علت آریتمی‌ها، تپش‌های قلب و سرگیجه‌های نامعلوم
- ارزیابی اثر داروهای قلبی
دستگاه هولتر مانیتورینگ قلب
هولتر مانیتورینگ از چند بخش اصلی تشکیل شده است:
- الکترودها: چسب‌هایی که روی قفسه سینه قرار می‌گیرند و فعالیت الکتریکی قلب را ثبت می‌کنند.
- سیم‌ها: اطلاعات الکترودها را به دستگاه هولتر منتقل می‌کنند.
- دستگاه هولتر مانیتور: یک دستگاه باتری‌خور که می‌توان آن را در جیب یا روی کمربند قرار داد. سیم‌ها به این دستگاه وصل می‌شوند و داده‌های قلب را ضبط می‌کنند.
پزشک در حین ضبط ضربان قلب به اطلاعات دسترسی ندارد و پس از بازگرداندن دستگاه، نتایج ثبت‌شده را بررسی می‌کند.
دستگاه هولتر مانیتورینگ فشار خون
پایش فشار خون سرپایی، که به اختصار ABPM (Ambulatory Blood Pressure Monitoring) نامیده می‌شود، روشی برای اندازه‌گیری و مدیریت فشار خون بالا است. فشار خون بالا زمانی تعریف می‌شود که عدد بالای فشار خون (فشار سیستولیک) حداقل ۱۳۰ میلی‌متر جیوه و عدد پایین آن (فشار دیاستولیک) حداقل ۸۰ میلی‌متر جیوه باشد.
هولتر مانیتورینگ فشار خون، فشار خون شما را در طول ۲۴ ساعت، شامل زمان خواب و بیداری، ثبت می‌کند. این آزمایش خارج از مطب پزشک و در حین انجام فعالیت‌های روزمره انجام می‌شود. برای این کار، یک بازوبند (کاف) دور بازوی شما بسته می‌شود و دستگاه کوچکی که به بند یا کمربند متصل است، فشار خون را ثبت می‌کند.
در روش معمول مطب، پزشک با استفاده از فشارسنج یا اسفیگمومانومتر (Sphygmomanometer) یک یا دو بار فشار خون شما را اندازه می‌گیرد. اما در هولتر فشار خون، دستگاه به‌طور مداوم طی ۲۴ ساعت چندین بار فشار خون را اندازه‌گیری می‌کند؛ معمولاً هر ۱۵ تا ۳۰ دقیقه در طول روز و هر ۶۰ دقیقه در شب. این دستگاه همچنین ضربان قلب شما را ثبت می‌کند. پزشک با استفاده از این اطلاعات، میانگین فشار خون ۲۴ ساعته، تغییرات فشار خون، ضربان قلب و الگوهای توزیع فشار خون و سایر شاخص‌های آماری را بررسی می‌کند.
چه زمانی به هولتر مانیتورینگ قلب نیاز است؟
پزشک ممکن است به دلایل مختلف هولتر مانیتورینگ قلب را تجویز کند، از جمله:
- ارزیابی علائم مرتبط با ریتم قلب مانند درد قفسه سینه، خستگی، تنگی نفس، سرگیجه یا غش
- شناسایی ضربان‌های نامنظم یا تپش قلب
- بررسی احتمال بروز مشکلات قلبی در آینده در شرایط خاص مانند ضخیم شدن دیواره قلب (کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک)، ضعف سمت چپ قلب پس از حمله قلبی یا سندروم ولف-پارکینسون-وایت، که در آن مسیر غیرطبیعی هدایت الکتریکی در قلب ایجاد می‌شود
- ارزیابی عملکرد دستگاه تنظیم‌کننده ضربان قلب
- سنجش اثربخشی درمان در ضربان‌های غیرطبیعی و پیچیده قلب
- بررسی سرعت ضربان قلب در طول روز و تشخیص هرگونه توقف یا اختلال در ریتم قلب
همچنین ممکن است پزشک دلایل دیگری برای توصیه هولتر مانیتور داشته باشد.
برخی دستگاه‌های شخصی، مانند ساعت‌های هوشمند، قابلیت ثبت نوار قلب را دارند؛ با این حال، حتماً با پزشک خود مشورت کنید تا مشخص شود استفاده از این دستگاه‌ها برای شما مناسب است یا خیر.
چه زمانی به هولتر مانیتورینگ فشار خون نیاز است؟
پزشک ممکن است به دلایل مختلف از هولتر فشار خون استفاده کند، از جمله:
- تأیید تشخیص فشار خون بالا
- بررسی ارتباط تغییرات فشار خون با فعالیت‌های روزانه و الگوی خواب؛ معمولاً فشار خون سیستولیک (عدد بالا) هنگام خواب ۱۰ تا ۲۰ درصد کاهش می‌یابد، اما در برخی افراد این کاهش رخ نمی‌دهد یا حتی فشار خون افزایش می‌یابد
- ارزیابی اثربخشی داروی فشار خون؛ ممکن است داروی مصرفی نتواند فشار خون را به‌طور کامل در طول شبانه‌روز کنترل کند، در این صورت پزشک ممکن است دوز دارو، زمان مصرف یا تعداد داروها را تغییر دهد
- شناسایی تفاوت‌های فشار خون در مطب پزشک نسبت به فشار خون در خانه، که می‌تواند در تعیین خطر بیماری‌های قلبی-عروقی مفید باشد
هولتر فشار خون قادر است تغییرات غیرطبیعی فشار خون را شناسایی کند که ممکن است در اندازه‌گیری‌های معمولی دیده نشوند و ابزار مفیدی برای تحلیل الگوهای فشار خون در طول شبانه‌روز محسوب می‌شود.
چه کسانی به هولتر فشار خون نیاز دارند؟
هولتر مانیتورینگ فشار خون می‌تواند برای بسیاری از افراد مفید باشد. پزشک ممکن است در شرایط زیر استفاده از این دستگاه را توصیه کند:
- فشار خون بالا در اندازه‌گیری‌های مطب پزشک مشاهده شده اما هنوز درمان آغاز نشده است
- نیاز به تغییر داروهای فشار خون وجود دارد
- فشار خون بالا با وجود مصرف داروها ادامه دارد
- مصرف داروهای دیگری که ممکن است بر فشار خون تأثیر بگذارند
- تجربه غش یا افت فشار خون
- فشار خون بالا در دوران بارداری
مزایای استفاده هولتر فشار خون چیست؟
استفاده از هولتر مانیتورینگ فشار خون مزایای متعددی دارد، از جمله:
- اندازه‌گیری دقیق‌تر فشار خون: هولتر فشار خون تغییرات فشار خون شما را در طول روز و هنگام انجام فعالیت‌های مختلف ثبت می‌کند، نه فقط چند بار در مطب.
- تشخیص سندرم روپوش سفید: اگر فشار خون تنها در مطب بالا باشد، ممکن است سندرم روپوش سفید داشته باشید؛ هولتر مانیتورینگ از مصرف داروهای غیرضروری جلوگیری می‌کند.
- شناسایی پرفشاری مخفی: فشار خون ممکن است در مطب طبیعی باشد اما در طول روز بالا باشد. هولتر فشار خون این حالت را مشخص می‌کند و پزشک می‌تواند با درمان مناسب خطر سکته و مشکلات قلبی را کاهش دهد.
- کمک به تنظیم درمان: این پایش امکان بررسی پاسخ بدن به داروهای طولانی‌اثر را فراهم می‌کند و پزشک می‌تواند برنامه درمانی مناسبی برای شما تعیین کند.
علائم و شرایط بالینی مرتبط
دلایل مختلفی وجود دارد که پزشک ممکن است هولتر قلب یا فشار خون را تجویز کند، از جمله:
- نوسانات مداوم فشار خون در طول شبانه‌روز
- بروز علائمی مانند تپش قلب، خستگی، سرگیجه یا غش
مراحل انجام مانیتورینگ هولتر قلب
قبل از انجام هولتر مانیتورینگ، ابتدا یک نوار قلب ساده و بدون درد گرفته می‌شود. در این آزمایش، سنسورهایی به نام الکترود روی قفسه سینه قرار می‌گیرند تا ریتم قلب بررسی شود. هولتر مانیتورینگ می‌تواند ضربان‌های نامنظمی را ثبت کند که در نوار قلب ساده قابل مشاهده نیستند.
آمادگی قبل از استفاده از هولتر مانیتورینگ
هولتر مانیتورینگ معمولاً در مطب پزشک یا کلینیک به شما وصل می‌شود. بهتر است قبل از مراجعه دوش بگیرید، زیرا بیشتر این دستگاه‌ها قابل جدا شدن نیستند و باید خشک بمانند. این آزمایش معمولاً به‌صورت سرپایی انجام می‌شود و نیازی به ناشتایی ندارد، اما روش انجام آن ممکن است با توجه به شرایط شما و شیوه کاری پزشک متفاوت باشد.
برای اتصال دستگاه مراحل زیر انجام می‌شود:
- از شما خواسته می‌شود هرگونه زیورآلات یا اشیایی که ممکن است در ثبت داده‌ها اختلال ایجاد کنند، درآورید.
- باید لباس بالاتنه را بردارید تا الکترودها یا پچ‌ها روی سینه چسبانده شوند. تکنسین به حریم خصوصی شما احترام می‌گذارد و تنها قسمت مورد نیاز را باز می‌کند.
- ناحیه مورد نظر ضدعفونی شده و چسب‌هایی با سنسورهای الکترود روی سینه قرار می‌گیرند تا ضربان قلب ثبت شود. در صورت داشتن مو در ناحیه سینه، ممکن است قسمتی از آن تراشیده شود تا الکترود بهتر بچسبد.
- سیم‌های متصل به الکترودها به دستگاه هولتر مانیتورینگ، که تقریباً به اندازه یک بسته کارت بازی است، وصل می‌شوند.
پس از نصب دستگاه و دریافت آموزش‌های لازم، می‌توانید به فعالیت‌های روزمره خود بازگردید.
در طول استفاده از دستگاه چه اتفاقی می‌افتد؟
هولتر مانیتورینگ قلب معمولاً برای ۱ تا ۲ روز پوشیده می‌شود و تمام ضربان‌های قلب را ثبت می‌کند. این روش بدون درد است و الکترودها و سیم‌ها معمولاً زیر لباس پنهان می‌شوند. دستگاه اغلب روی کمربند یا یک بند بسته می‌شود یا در جیب قرار می‌گیرد. در طول استفاده از هولتر، رعایت چند نکته مهم توصیه می‌شود:
- هولتر مانیتورینگ را حتی هنگام خواب از بدن جدا نکنید.
- از تماس با آب خودداری کنید؛ شنا، دوش یا حمام در این مدت ممنوع است، مگر اینکه دستگاه بی‌سیم باشد و نحوه استفاده برای حمام کردن به شما آموزش داده شود.
- می‌توانید بیشتر فعالیت‌های روزانه خود را انجام دهید، مگر اینکه پزشک توصیه خاصی داشته باشد.
ممکن است فرم مخصوصی به شما داده شود تا فعالیت‌ها و علائم خود را یادداشت کنید، مانند:
- تپش شدید، لرزش یا جا انداختن ضربان قلب
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه
- سرگیجه
فعالیت‌ها و زمان دقیق انجام آن‌ها را ثبت کنید. به‌عنوان مثال، اگر در ساعت ۱۰:۳۰ صبح هنگام جابه‌جایی لباس‌ها درد قفسه سینه داشتید، پزشک می‌تواند آن لحظه را با داده‌های ثبت‌شده هولتر بررسی کند.
بعد از استفاده ار هولتر مانیتورینگ
پس از پایان دوره ثبت، دستگاه را تحویل می‌دهید. در صورتی که از شما خواسته شده علائم خود را یادداشت کنید، داده‌های دستگاه با این یادداشت‌ها مقایسه می‌شوند تا تشخیص دقیق‌تری ارائه شود.
نحوه انجام هولتر مانیتورینگ فشار خون
این پایش خارج از مطب پزشک انجام می‌شود، اما برای شروع کار ابتدا باید به مطب مراجعه کنید. در این جلسه، تجهیزات و دستورالعمل‌های استفاده ۲۴ ساعته به شما ارائه می‌شود، از جمله:
- دریافت دستگاه: دستگاهی کوچک به اندازه یک رادیوی قابل حمل به شما داده می‌شود که می‌توانید آن را به کمربند ببندید یا به بند متصل کنید. پزشک کاف فشار خون را روی بازویتان می‌بندد و از طریق لوله به دستگاه وصل می‌کند.
- شروع ضبط داده‌ها: پس از آماده شدن همه چیز، ثبت فشار خون آغاز می‌شود.
- دریافت دستورالعمل‌ها: پزشک نکات مهم استفاده از دستگاه را به شما توضیح می‌دهد و زمان برداشتن و بازگرداندن دستگاه را مشخص می‌کند.
در طول ۲۴ ساعت:
- کاف روی بازوی شما در فواصل مشخص باد می‌شود؛ معمولاً هر ۱۵ تا ۳۰ دقیقه در روز و هر ۶۰ دقیقه در شب. باد شدن کاف فشار روی بازو ایجاد می‌کند؛ در این زمان بازوی خود را بی‌حرکت نگه دارید تا اندازه‌گیری دقیق‌تر انجام شود.
- ممکن است در زمان باد شدن کاف از خواب بیدار شوید و خوابتان مختل شود؛ این طبیعی است، اما سعی کنید دوباره بخوابید.
- زندگی روزمره خود را ادامه دهید، اما از دوش گرفتن، شنا و ورزش سنگین خودداری کنید و دفترچه یادداشت فعالیت‌ها و علائم را طبق دستور پزشک پر کنید.
- داروهای خود را طبق راهنمایی پزشک مصرف کنید و درباره ادامه یا توقف داروها در این مدت حتماً با پزشک مشورت کنید.
آیا هولتر فشار خون دقیق است؟
بله، هولتر مانیتورینگ فشار خون روشی دقیق و مؤثر برای ثبت فشار خون است. این روش نسبت به اندازه‌گیری فشار خون در مطب، اطلاعات جامع‌تر و قابل‌اعتمادتری در اختیار پزشک قرار می‌دهد.
آیا هولتر مانیتورینگ درد دارد؟
خیر، استفاده از هولتر مانیتورینگ کاملاً بدون درد است.
برای انجام هولتر مانیتورینگ باید ناشتا بود؟
خیر، برای نصب هولتر مانیتورینگ نیازی به ناشتا بودن نیست. پس از نصب دستگاه نیز می‌توانید رژیم غذایی معمول خود را ادامه دهید، مگر اینکه پزشک دستور خاصی داده باشد.
آیا می‌توان هنگام استفاده از دستگاه حمام کرد؟
خیر، در طول استفاده از هولتر مانیتورینگ نباید دستگاه با آب تماس داشته باشد. در این مدت از حمام، دوش و شنا در استخر خودداری کنید. بنابراین بهتر است قبل از نصب دستگاه دوش بگیرید.
مدت‌زمان استفاده از هولتر مانیتورینگ چقدر است؟
معمولاً مدت استفاده از هولتر مانیتورینگ بین ۱ تا ۲ روز، معادل ۲۴ تا ۴۸ ساعت است.
فرق نوار قلب با هولتر مانیتورینگ چیست؟
نوار قلب تنها فعالیت قلب را در لحظه انجام آزمایش ثبت می‌کند، در حالی که ریتم قلب و علائم ممکن است در طول روز تغییر کنند. پزشک ممکن است بخواهد بداند ریتم قلب شما هنگام انجام فعالیت‌های روزمره چگونه است. هولتر مانیتورینگ تصویری کامل‌تر از ریتم قلب در طول ۱ تا ۲ روز و در شرایط روزمره ارائه می‌دهد.
کلام آخر
هولتر مانیتورینگ دستگاهی است که به مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت فعالیت الکتریکی قلب یا فشار خون شما را ثبت می‌کند. این دستگاه در طول انجام فعالیت‌های روزمره شما پوشیده می‌شود و به تشخیص دقیق‌تر وضعیت قلب و فشار خون کمک می‌کند. در صورت داشتن هرگونه سؤال درباره هولتر مانیتورینگ یا نیاز به توضیحات بیشتر، می‌توانید با تیم حرفه‌ای
سلامتی در طول زندگی مهم‌ترین دارایی ماست و مراقبت از خود مسئولیتی است که بر دوش هر فردی قرار دارد.
بیمارستان مجازی ایران با هدف ارائه خدمات پزشکی به صورت آنلاین و در دسترس برای تمام افراد، در تلاش است تا با کمترین هزینه و سریع‌ترین زمان ممکن، خدمات درمانی را به شما ارائه دهد. این بیمارستان مجازی با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، قادر است تا با بهترین کیفیت، مشاوره‌ها و درمان‌های پزشکی را به شما ارائه کند. با تیمی از پزشکان متخصص و کارشناسان پزشکی، بیمارستان مجازی ایران به شما این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به مراجعه حضوری، در اسرع وقت و با صرفه‌جویی در هزینه‌ها، از خدمات پزشکی بهره‌مند شوید.
این خدمات شامل مشاوره آنلاین با پزشکان متخصص، دریافت نسخه‌های پزشکی، بررسی علائم بیماری‌ها، و پیگیری‌های درمانی به صورت مجازی است که می‌توانید از هر کجا و در هر زمان از آن استفاده کنید. بیمارستان مجازی ایران به شما کمک می‌کند تا با کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای درمان، به راحتی به مراقبت‌های بهداشتی دسترسی پیدا کنید. هدف اصلی این بیمارستان، فراهم آوردن خدمات بهداشتی با کیفیت بالا و دسترسی آسان به مراقبت‌های پزشکی برای همه افراد است.
تماس بگیرید.
سلامتی در طول زندگی مهم‌ترین دارایی ماست و مراقبت از خود مسئولیتی است که بر دوش هر فردی قرار دارد.
بیمارستان مجازی ایران با هدف ارائه خدمات پزشکی به صورت آنلاین و در دسترس برای تمام افراد، در تلاش است تا با کمترین هزینه و سریع‌ترین زمان ممکن، خدمات درمانی را به شما ارائه دهد. این بیمارستان مجازی با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، قادر است تا با بهترین کیفیت، مشاوره‌ها و درمان‌های پزشکی را به شما ارائه کند. با تیمی از پزشکان متخصص و کارشناسان پزشکی، بیمارستان مجازی ایران به شما این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به مراجعه حضوری، در اسرع وقت و با صرفه‌جویی در هزینه‌ها، از خدمات پزشکی بهره‌مند شوید.
این خدمات شامل مشاوره آنلاین با پزشکان متخصص، دریافت نسخه‌های پزشکی، بررسی علائم بیماری‌ها، و پیگیری‌های درمانی به صورت مجازی است که می‌توانید از هر کجا و در هر زمان از آن استفاده کنید. بیمارستان مجازی ایران به شما کمک می‌کند تا با کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای درمان، به راحتی به مراقبت‌های بهداشتی دسترسی پیدا کنید. هدف اصلی این بیمارستان، فراهم آوردن خدمات بهداشتی با کیفیت بالا و دسترسی آسان به مراقبت‌های پزشکی برای همه افراد است.
