علت تپش قلب چیست؟
تپش قلب می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. برای مثال، افزایش ضربان قلب در هنگام ورزش امری طبیعی است. با این حال، عواملی مانند مصرف سیگار، استفاده از برخی داروها یا ابتلا به بعضی بیماری‌ها نیز ممکن است باعث بروز تپش قلب شوند. اما علائم تپش قلب چیست؟ چه زمانی تپش قلب طبیعی محسوب می‌شود و در چه شرایطی می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل جدی باشد؟
0912-020-1734
در بیمارستان مجازی ایران، کیفیت، سرعت و تخصص اولویت‌های ما هستند.
به ما اعتماد کنید و از خدمات بی‌نظیر ما بهره‌مند شوید.
تپش قلب چیست؟
همان‌طور که می‌دانید، قلب با ضربان‌های منظم خود وظیفه خون‌رسانی به تمام نقاط بدن را بر عهده دارد. سرعت ضربان قلب بسته به میزان فعالیت بدنی، وضعیت روحی روانی و عوامل محیطی متغیر است. عواملی مانند ورزش، استرس یا حتی آلودگی هوا می‌توانند باعث افزایش موقت ضربان قلب شوند و این نوع تغییرات معمولاً طبیعی و مشابه در بیشتر افراد دیده می‌شود.
با این حال، زمانی که افزایش ضربان قلب در حالت استراحت اتفاق بیفتد یا در حین فعالیت از حد نرمال فراتر برود، ممکن است نشانه‌ای از تاکی‌کاردی (تپش قلب غیرطبیعی) باشد.
در کنار تعداد ضربان، شدت و نظم آن نیز اهمیت دارد. در موارد تپش قلب غیرطبیعی، ممکن است ضربان‌ها شدیدتر از حالت معمول و بدون نظم مشخص باشند که این موضوع نیاز به بررسی پزشکی دارد.
تعداد ضربان نرمال و غیرطبیعی در قلب زنان و مردان
تعداد ضربان قلب به تعداد تپش‌های قلب در یک دقیقه گفته می‌شود. برای اندازه‌گیری آن کافی‌ست دو انگشت (اشاره و میانی) خود را روی قسمت داخلی مچ دست مقابل قرار دهید و ضربان‌ها را به مدت یک دقیقه بشمارید.
محدوده طبیعی ضربان قلب برای افراد بالای ۱۰ سال معمولاً بین ۷۰ تا ۸۵ تپش در دقیقه است. البته این عدد ممکن است بسته به جنسیت کمی متفاوت باشد؛ به‌طور میانگین، ضربان قلب در زنان بین ۷۸ تا ۸۲ و در مردان حدود ۷۰ تا ۷۲ ضربه در دقیقه است. به‌طورکلی، هر ضربان قلبی بین ۶۰ تا ۱۰۰ در دقیقه در حالت استراحت، طبیعی در نظر گرفته می‌شود.
فعالیت بدنی یکی از عوامل طبیعی افزایش ضربان قلب است. هنگام ورزش، بدن برای تأمین اکسیژن بیشتر، قلب را وادار به تپش سریع‌تر می‌کند. حداکثر ضربان قلب مجاز برای هر فرد معمولاً با فرمول ۲۲۰ منهای سن محاسبه می‌شود؛ برای مثال، حداکثر ضربان قابل‌قبول برای فردی ۵۰ ساله برابر با ۱۷۰ ضربه در دقیقه است.
علت تپش قلب چیست؟
تپش قلب زمانی اتفاق می‌افتد که ضربان قلب فرد در حالت استراحت، بدون دلیل مشخصی افزایش یابد و از ۱۰۰ ضربه در دقیقه فراتر رود. علت اصلی این وضعیت، اختلال در سیگنال‌های الکتریکی تنظیم‌کننده ضربان قلب است. عوامل متعددی می‌توانند باعث ایجاد این اختلال شوند، از جمله:
- کم‌خونی
- مصرف زیاد کافئین (مثلاً در قهوه یا نوشابه‌های انرژی‌زا)
- مصرف الکل به‌صورت افراطی
- فعالیت ورزشی شدید
- بالا رفتن دمای بدن (تب)
- فشارخون بالا یا پایین
- به‌هم‌خوردن تعادل الکترولیت‌های بدن مانند سدیم، پتاسیم یا کلسیم
- عوارض برخی داروها
- پرکاری تیروئید
- مصرف سیگار
- شوک‌های ناگهانی احساسی مثل ترس یا وحشت
- مصرف مواد مخدر یا محرک‌ها
تپش قلب ممکن است دلایل گوناگونی داشته باشد و نوع درمان آن کاملاً به علت زمینه‌ای بستگی دارد. اگر دچار تپش قلب شده‌اید و به دنبال دلیل و راه درمان آن هستید، مشورت با پزشک متخصص می‌تواند کمک بزرگی باشد.
علت تپش قلب در خواب
تپش قلب شبانه یا هنگام خواب معمولاً به‌صورت ضربان‌های سریع، کوبنده یا غیرعادی در ناحیه قفسه سینه بروز می‌کند و گاهی ممکن است این تپش‌ها در ناحیه سر یا گردن نیز حس شوند. اگرچه این حالت می‌تواند نگران‌کننده به نظر برسد، اما در اغلب موارد، به‌ویژه در افرادی که مشکل قلبی یا تیروئیدی ندارند، تپش قلب شبانه معمولاً جدی یا خطرناک نیست. بااین‌حال، اگر تپش قلب با علائم دیگری مانند تنگی نفس، سرگیجه یا درد قفسه سینه همراه باشد، بررسی پزشکی توصیه می‌شود.
علت تپش قلب شبانه
تپش قلب شبانه می‌تواند به چند دلیل مختلف باشد:
حالت خوابیدن
زمانی که به پهلو می‌خوابید یا در وضعیت جنینی قرار می‌گیرید، ممکن است فشار بیشتری به اندام‌های داخلی مانند قلب و ریه وارد شود. این افزایش فشار می‌تواند موجب تغییر در نحوه گردش خون یا عملکرد تنفس شود و در برخی افراد، به احساس تپش قلب یا ضربان‌های غیرعادی منجر گردد. اگر این حالت مکرراً تکرار شود یا با ناراحتی همراه باشد، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا علت دقیق بررسی شود.
رؤیا دیدن
در حالت خواب، بدن معمولاً کمترین ضربان قلب خود را تجربه می‌کند که معمولاً بین ۵۰ تا ۶۰ ضربه در دقیقه است. اما زمانی که فرد رؤیا می‌بیند، تغییراتی در ریتم تنفس و ضربان قلب ایجاد می‌شود و ممکن است این علائم افزایش یابند. این افزایش ضربان قلب معمولاً در دوران خواب‌های عمیق و هنگام بروز استرس یا هیجان در رؤیاها مشاهده می‌شود.
سکوت و آرامش شب
ممکن است در طول روز نیز تپش قلب را تجربه کرده باشید، اما به دلیل شلوغی و فعالیت‌های روزمره و تمرکز بر مسائل دیگر، متوجه افزایش ضربان قلبتان نشوید. اما وقتی در تخت دراز کشیده‌اید و در حالت آرامش قرار دارید، به دلیل نبود حواس‌پرتی، بیشتر به تغییرات بدن خود توجه می‌کنید و در این شرایط اگر تپش قلب رخ دهد، بیشتر آن را احساس خواهید کرد.
محرک‌های تپش قلب شبانه
عوامل مختلفی می‌توانند تپش قلب شبانه را تحریک کنند و باعث بروز آن شوند. برخی از این عوامل عبارتند از:
- محرک‌هایی مانند کافئین، نیکوتین، برخی داروها و مواد مخدر مثل کوکائین یا آمفتامین
- بیماری‌هایی مانند کم‌خونی، فشار خون پایین، قند خون پایین و مشکلات تیروئیدی
- مصرف شکلات
- مصرف الکل
- خستگی یا کم‌خوابی
- اضطراب و افسردگی
- استرس
- تب
- تغییرات فیزیولوژیکی مانند بارداری، یائسگی یا دوران قاعدگی
تپش قلب شبانه چه زمانی خطرناک است؟
در بسیاری از افراد سالم، تپش قلب شبانه معمولاً نگران‌کننده نیست؛ اما اگر مشکلات زمینه‌ای مانند بیماری‌های قلبی و عروقی یا پرکاری تیروئید دارید یا اگر تپش قلب شبانه با علائم زیر همراه است، بهتر است به پزشک مراجعه کنید:
- تنگی نفس
- بیهوشی یا غش کردن
- درد در قفسه سینه
- احساس گیجی یا سرگیجه
تپش قلب و اضطراب
اضطراب یکی از علل شایع تپش قلب است. این احساس طبیعی است که بسیاری از ما در موقعیت‌های مختلف زندگی تجربه می‌کنیم. علائم و اثرات اضطراب معمولاً مرتبط با منبع آن نیستند؛ به عنوان مثال، ترس از سخنرانی در جمع، اضطراب قبل از عمل جراحی یا استرس ناشی از مصاحبه‌ی کاری می‌توانند تأثیر مشابهی بر بدن بگذارند. شایع‌ترین علائم اضطراب شامل افزایش ضربان قلب، بالا رفتن فشارخون، و تنفس سریع و سطحی هستند.
اضطراب ممکن است با برخی عوامل خطر همراه باشد و خطرات جدی برای فرد ایجاد کند:
- تاکی‌کاردی (تپش قلب بالا): اضطراب می‌تواند ضربان قلب را به طور قابل توجهی افزایش دهد. در شرایط نادر و شدید، اضطراب می‌تواند ضربان قلب را به حدی بالا ببرد که خطر سکته یا ایست قلبی را ایجاد کند.
- افزایش فشارخون: استرس و فشارخون بالا می‌توانند به عروق کرونری قلب فشار وارد کنند و به مرور باعث ضعف و تضعیف ماهیچه‌های قلبی شوند، که این امر می‌تواند منجر به ایست قلبی شود.
چه افرادی بیشتر در معرض تپش قلب هستند؟
برخی عوامل می‌توانند احتمال بروز تپش قلب را افزایش دهند. این عوامل ممکن است به دلیل محرک‌های خارجی یا شرایط و بیماری‌های خاص در بدن ایجاد شوند:
- سن
- ژنتیک و سابقه خانوادگی ابتلا به تپش قلب
- اختلالات تیروئیدی
- مشکلات قلبی و عروقی
- اضطراب و استرس
- مصرف زیاد الکل یا کافئین
- فشارخون بالا
- مشکلات روانی مانند استرس و ناراحتی
- استعمال سیگار
- مصرف برخی داروها، مانند داروهای ضد افسردگی یا محرک‌هایی مانند آمفتامین‌ها
چرا تپش قلب خطرناک است؟
در بیشتر مواقع، تپش قلب به دلیل محرک‌های بی‌خطر یا کم‌خطر مانند مصرف زیاد کافئین یا احساس ترس و هیجان رخ می‌دهد. در این شرایط، تپش قلب معمولاً به‌طور طبیعی و سریع برطرف می‌شود و خطر خاصی ندارد.
اما اگر تپش قلب با شدت زیاد و به‌طور مکرر رخ می‌دهد، لازم است به پزشک مراجعه کنید؛ زیرا تپش قلب می‌تواند مشکلات جدی‌تری ایجاد کند و حتی خطرات جانی به همراه داشته باشد. برخی از خطرات احتمالی تپش قلب شامل موارد زیر است:
- ایست قلبی
- نارسایی قلبی
- سکته قلبی و در مواردی مرگ
کلام آخر
علت تپش قلب هرچه که باشد، باید مورد بررسی قرار گیرد؛ زیرا ضربان قلب بالا می‌تواند نشان‌دهنده وجود بیماری‌های زمینه‌ای دیگر باشد که به‌مرورزمان می‌تواند سلامت شما را تهدید کند. اگر به تپش قلب مبتلا هستید، به‌ویژه اگر این وضعیت با علائمی همچون تنگی نفس همراه باشد، بهتر است در اسرع وقت با پزشک مشورت کنید.
بیمارستان مجازی ایران با هدف ارائه خدمات پزشکی به صورت آنلاین و در دسترس برای تمام افراد، در تلاش است تا با کمترین هزینه و سریع‌ترین زمان ممکن، خدمات درمانی را به شما ارائه دهد. این بیمارستان مجازی با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، قادر است تا با بهترین کیفیت، مشاوره‌ها و درمان‌های پزشکی را به شما ارائه کند. با تیمی از پزشکان متخصص و کارشناسان پزشکی، بیمارستان مجازی ایران به شما این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به مراجعه حضوری، در اسرع وقت و با صرفه‌جویی در هزینه‌ها، از خدمات پزشکی بهره‌مند شوید.
این خدمات شامل مشاوره آنلاین با پزشکان متخصص، دریافت نسخه‌های پزشکی، بررسی علائم بیماری‌ها، و پیگیری‌های درمانی به صورت مجازی است که می‌توانید از هر کجا و در هر زمان از آن استفاده کنید. بیمارستان مجازی ایران به شما کمک می‌کند تا با کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای درمان، به راحتی به مراقبت‌های بهداشتی دسترسی پیدا کنید. هدف اصلی این بیمارستان، فراهم آوردن خدمات بهداشتی با کیفیت بالا و دسترسی آسان به مراقبت‌های پزشکی برای همه افراد است.
