ضربان قلب پایین خطرناک چند است؟

ضربان قلب پایین می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. در برخی افراد، ضربان قلب پایین به‌طور طبیعی مشاهده می‌شود، اما در مواردی نیز کاهش ضربان قلب می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل پزشکی باشد که عوارض جدی به همراه دارد. در این مقاله از بیمارستان مجازی ایران به بررسی علل کاهش ضربان قلب و روش‌های درمان آن خواهیم پرداخت.

0912-020-1734

در بیمارستان مجازی ایران، کیفیت، سرعت و تخصص اولویت‌های ما هستند.

به ما اعتماد کنید و از خدمات بی‌نظیر ما بهره‌مند شوید.

ضربان قلب پایین چیست؟

برادیکاردی، که به آن ضربان قلب پایین نیز گفته می‌شود، به حالتی اطلاق می‌شود که ضربان قلب در حالت استراحت کمتر از حد طبیعی باشد. ضربان قلب نرمال در حالت استراحت معمولاً بین ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه است، اما اگر ضربان قلب به زیر ۶۰ ضربه در دقیقه برسد، فرد دچار برادیکاردی شده است.

چنانچه ضربان قلب پایین باعث کاهش خون‌رسانی کافی به سایر بخش‌های بدن شود، می‌تواند منجر به مشکلات جدی گردد. با این حال، در برخی افراد ضربان قلب پایین ممکن است بدون علائم یا عوارض خاصی وجود داشته باشد.

علت پایین بودن ضربان قلب چیست؟

در برخی موارد، علت کاهش ضربان قلب مشخص نمی‌شود، اما دلایل رایج آن شامل موارد زیر هستند:

• افزایش سن
• اختلالات گره سینوسی قلب
• بیماری‌های التهابی قلبی مانند پریکاردیت و آندوکاردیت
• بیماری‌های قلبی مادرزادی
• افزایش فشار داخل جمجمه به دلیل آسیب به سر
• حمله قلبی
• آپنه انسدادی خواب
• کم‌کاری تیروئید
• مصرف برخی داروها مانند مسدودکننده‌های گیرنده بتا یا مسدودکننده‌های کانال کلسیمی

کاهش ضربان قلب فیزیولوژیک

زمانی که برادیکاردی علائمی ایجاد نکند، به آن کاهش ضربان قلب فیزیولوژیک گفته می‌شود. برخی علل رایج کاهش ضربان قلب فیزیولوژیک عبارتند از:

• ورزش‌های سخت و شدید
• فشار بر سینوس کاروتید (مانند بستن محکم یقه لباس)
• سرفه یا استفراغ
• قرار گرفتن ناگهانی در معرض هوای سرد
• کاهش دمای بدن
• فشار هنگام دفع مدفوع

علائم ضربان قلب پایین

علت اصلی ضربان قلب پایین کاهش ضربان قلب به کمتر از ۶۰ ضربه در دقیقه است. این افت ضربان قلب می‌تواند باعث کاهش اکسیژن‌رسانی به مغز و سایر اندام‌ها شود و علائم زیر را به همراه داشته باشد:

• سرگیجه
• ضعف و خستگی
• تنگی نفس
• درد قفسه سینه
• مشکلات حافظه
• غش
• خستگی سریع هنگام فعالیت بدنی

چگونه میزان ضربان قلب را به کمک اعداد متوجه شویم؟

شما می‌توانید ضربان قلب خود را به راحتی اندازه‌گیری کنید. برای این کار، انگشتان خود را روی سرخرگ رادیال مچ دست قرار داده و تعداد ضربان را در هنگام استراحت بشمارید.

همچنین می‌توانید ضربان قلب خود را از طریق اندام‌های دیگر مانند گردن (شریان کاروتید)، کشاله ران (شریان استخوان ران) و پاها (شریان‌های تیبیال خلفی و دورسالیس پدیس) نیز اندازه‌گیری کنید.

محدوده طبیعی ضربان قلب در افراد مختلف به شرح زیر است:

• ضربان قلب بزرگسالان در حالت استراحت معمولاً بین ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه است.
• ورزشکاران یا افرادی که داروهای خاصی مصرف می‌کنند، ممکن است ضربان قلب پایین‌تری نسبت به دیگران داشته باشند.
• ضربان قلب طبیعی برای کودکان ۱ تا ۱۲ سال، بین ۸۰ تا ۱۲۰ ضربه در دقیقه است.
• ضربان قلب طبیعی برای نوزادان ۱ الی ۱۲ ماه، بین ۱۰۰ تا ۱۷۰ ضربه در دقیقه است.

تشخیص

تشخیص ضربان قلب پایین معمولاً از طریق گرفتن شرح‌حال و انجام معاینه فیزیکی انجام می‌شود. پزشک برای بررسی ضربان قلب از گوشی پزشکی استفاده می‌کند. نوار قلب یکی از روش‌های ساده و غیرتهاجمی برای ارزیابی فعالیت الکتریکی قلب است.

اگر ریتم قلب غیرطبیعی باشد و به طور متناوب رخ دهد، از دستگاه هولتر برای پایش ریتم ضربان قلب در موقعیت‌های مختلف استفاده می‌شود. بسته به علائم بیمار و نتایج سایر آزمایش‌ها، ممکن است اکوکاردیوگرافی نیز انجام شود. تست ورزش هم یکی از روش‌های تشخیصی است که در آن ضربان قلب در حین فعالیت بدنی اندازه‌گیری می‌شود.

عوارض پایین بودن ضربان قلب پایین

اگر کاهش ضربان قلب درمان نشود، ممکن است عوارضی چون غش و ازحال‌رفتن‌های مکرر، عدم خون‌رسانی کافی به اعضای بدن، نارسایی قلبی، حمله قلبی یا حتی مرگ ناگهانی رخ دهد. بنابراین، برای پیشگیری از این عوارض جدی، در صورت مشاهده علائم کاهش ضربان قلب، باید سریعاً به متخصص قلب مراجعه کنید.

فشار خون بالا و ضربان قلب پایین نشانه چیست؟

برای درک بهتر ارتباط بین نبض و فشارخون، می‌توانیم نبض را به‌عنوان یک سیستم الکتریکی و فشارخون را به سیستم لوله‌کشی تشبیه کنیم. نبض توسط تکانه‌های الکتریکی کنترل می‌شود که در قلب حرکت کرده و به دهلیزها و بطن‌ها دستور می‌دهند تا قلب منقبض شود.

ضربان قلب معمولاً تحت تأثیر عواملی مانند ورزش، استرس یا ترس افزایش می‌یابد، در حالی که کم‌تحرکی می‌تواند باعث کاهش ضربان قلب شود.

نبض مسئول حرکت خون در سیستم قلبی-عروقی است؛ در صورتی که عروق مسدود نباشند، خون به‌راحتی جریان پیدا می‌کند. اما در صورت انسداد یا تنگی عروق، فشارخون افزایش می‌یابد زیرا خون باید با فشار بیشتری از عروق عبور کند.

درمان ضربان قلب پایین

درمان ضربان قلب پایین یا برادیکاردی به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر کاهش ضربان قلب به دلیل کم‌کاری تیروئید باشد، درمان این مشکل می‌تواند موجب بهبود ضربان قلب شود.

در برخی موارد، مصرف داروهایی مانند مسدودکننده‌های گیرنده بتا که برای کاهش انقباضات قلبی استفاده می‌شوند، عامل کاهش ضربان قلب است. در این شرایط، پزشک ممکن است دوز دارو یا نوع آن را تغییر دهد.

اگر درمان دارویی موثر نباشد و ضربان قلب پایین خطراتی مانند آسیب به مغز یا دیگر اندام‌ها ایجاد کند، ممکن است پزشک نصب یک دستگاه ضربان‌ساز را پیشنهاد دهد تا به تنظیم ضربان قلب کمک کند.

چکار کنم که ضربان قلبم پایین نیاد؟

پیشگیری از بیماری‌های قلبی بهترین روش برای کاهش خطرات ناشی از کاهش ضربان قلب است. در صورت ابتلا به مشکلات قلبی، ضروری است که تحت نظر متخصص قلب قرار گیرید تا از بروز مشکلات مرتبط با ضربان قلب جلوگیری شود. برخی اقدامات مؤثر در پیشگیری و درمان بیماری‌های قلبی و کاهش ضربان قلب عبارتند از:

• گنجاندن ورزش منظم و تغذیه سالم در برنامه روزانه
• حفظ وزن در محدوده سالم
• کنترل فشارخون و سطح کلسترول
• ترک سیگار
• کاهش استرس با استفاده از تکنیک‌های مدیریت استرس
• انجام ویزیت‌های منظم پزشکی برای بررسی وضعیت قلب و سلامت عمومی

کلام آخر

کاهش خفیف ضربان قلب در برخی موارد مشکلی ایجاد نمی‌کند؛ اما اگر به‌طور مداوم ادامه یابد، می‌تواند جریان خون را مختل کرده و در درازمدت باعث آسیب‌های جبران‌ناپذیر به قلب و سایر اندام‌ها شود، حتی ممکن است تهدیدی برای حیات فرد باشد.

بیمارستان مجازی ایران با هدف ارائه خدمات پزشکی به صورت آنلاین و در دسترس برای تمام افراد، در تلاش است تا با کمترین هزینه و سریع‌ترین زمان ممکن، خدمات درمانی را به شما ارائه دهد. این بیمارستان مجازی با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، قادر است تا با بهترین کیفیت، مشاوره‌ها و درمان‌های پزشکی را به شما ارائه کند. با تیمی از پزشکان متخصص و کارشناسان پزشکی، بیمارستان مجازی ایران به شما این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به مراجعه حضوری، در اسرع وقت و با صرفه‌جویی در هزینه‌ها، از خدمات پزشکی بهره‌مند شوید.

این خدمات شامل مشاوره آنلاین با پزشکان متخصص، دریافت نسخه‌های پزشکی، بررسی علائم بیماری‌ها، و پیگیری‌های درمانی به صورت مجازی است که می‌توانید از هر کجا و در هر زمان از آن استفاده کنید. بیمارستان مجازی ایران به شما کمک می‌کند تا با کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای درمان، به راحتی به مراقبت‌های بهداشتی دسترسی پیدا کنید. هدف اصلی این بیمارستان، فراهم آوردن خدمات بهداشتی با کیفیت بالا و دسترسی آسان به مراقبت‌های پزشکی برای همه افراد است.