سونوگرافی شکم و لگن چه کاربردهایی دارد؟
سونوگرافی شکم و لگن یکی از رایج‌ترین انواع سونوگرافی است که یک روش ایمن و بدون خطر به شمار می‌رود. این نوع سونوگرافی کاربردهای متنوعی دارد و می‌توان از آن برای تشخیص بیماری‌ها، نظارت بر روند درمان، کمک به فرآیند نمونه‌برداری، پشتیبانی از برخی روش‌های درمانی و همچنین ارزیابی رشد و سلامت جنین در دوران بارداری استفاده کرد. در این مقاله، به بررسی کاربردهای مختلف سونوگرافی شکم و لگن و انواع آن خواهیم پرداخت.
بیمارستان مجازی ایران یکی از پیشروترین مراکز ارائه خدمات پزشکی آنلاین در کشور است که با بهره‌گیری از آخرین فناوری‌ها و تیم پزشکی متخصص، خدمات درمانی متنوعی را به صورت آنلاین و در منزل ارائه می‌دهد. این بیمارستان با هدف فراهم کردن دسترسی آسان و سریع به خدمات پزشکی برای بیماران در هر زمان و مکانی، علاوه بر ارائه مشاوره‌های تخصصی، امکان دریافت خدمات درمانی مانند دیالیز، ICU و مراقبت‌های ویژه در منزل را فراهم کرده است. با توجه به اهمیت مراقبت‌های بهداشتی در شرایط مختلف، بیمارستان مجازی ایران گزینه‌ای مناسب برای افرادی است که نیاز به خدمات پزشکی حرفه‌ای در راحتی خانه خود دارند.
0912-020-1734
در بیمارستان مجازی ایران، کیفیت، سرعت و تخصص اولویت‌های ما هستند.
به ما اعتماد کنید و از خدمات بی‌نظیر ما بهره‌مند شوید.
سونوگرافی شکم و لگن
سونوگرافی شکم و لگن یک روش تشخیصی غیرتهاجمی است که برای ارزیابی اندام‌های داخلی شکم و لگن استفاده می‌شود. در این روش، با کمک امواج صوتی با فرکانس بالا، تصاویری از ساختارهای داخلی حفره شکم و لگن تولید می‌شود. این تصاویر اطلاعات مهمی برای تشخیص مشکلات مختلف در اختیار پزشک قرار می‌دهند. پزشک می‌تواند از این تصاویر برای تشخیص بیماری‌ها، پیگیری روند درمان و اهداف دیگر استفاده کند. سونوگرافی به روش‌های مختلفی انجام می‌شود، که در اکثر آن‌ها پروب دستگاه روی سطح بدن قرار می‌گیرد، اما در برخی از انواع سونوگرافی لگن، پروب به داخل بدن وارد می‌شود.
سونوگرافی شکم و لگن یکی از رایج‌ترین انواع سونوگرافی است که به دلایل مختلف و با روش‌های گوناگون انجام می‌شود. از جمله دلایل انجام این نوع سونوگرافی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مشاهده رحم و تخمدان‌ها در دوران بارداری و بررسی سلامت جنین
- تشخیص بیماری‌های گوارشی
- هدایت سوزن برای بیوپسی یا درمان تومورها
- ارزیابی مشکلات دستگاه تناسلی و پروستات
- بررسی جریان خون در اندام‌های شکمی
سونوگرافی شکم
سونوگرافی شکم برای ارزیابی اندام‌ها و عروق موجود در حفره شکمی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این اندام‌ها شامل موارد زیر هستند:
- معده
- روده‌ها
- کلیه‌ها
- کبد
- کیسه صفرا
- پانکراس
- مجاری صفراوی
- طحال
- آئورت شکمی و دیگر عروق خونی شکم
سونوگرافی شکم برای شناسایی مشکلات متعددی به کار می‌رود. یکی از رایج‌ترین کاربردهای آن، تشخیص آنوریسم آئورت است. در صورتی که سن شما بالای ۶۵ سال باشد، سابقه مصرف دخانیات داشته باشید، یا سابقه آنوریسم آئورت در خانواده‌تان وجود داشته باشد، انجام سونوگرافی شکم توصیه می‌شود. علاوه بر این، پزشک ممکن است در صورت مشکوک بودن به موارد زیر، سونوگرافی شکمی را تجویز کند:
- لخته خون
- بزرگ شدن اندام‌ها (مانند کبد، طحال، کلیه‌ها)
- تجمع مایع در حفره شکمی
- سنگ صفرا
- فتق
- التهاب پانکراس
- انسداد یا سرطان کلیه
- سنگ کلیه
- سرطان کبد
- آپاندیسیت
- سایر تومورهای شکمی
علاوه بر تشخیص بیماری‌ها، سونوگرافی شکمی در برخی فرآیندهای پزشکی نیز به کار می‌رود. به عنوان مثال، در زمان انجام بیوپسی یا تخلیه کیست یا آبسه، پزشک از سونوگرافی برای انجام دقیق‌تر این اقدامات استفاده می‌کند.
انتخاب نوع سونوگرافی بستگی به مواردی دارد که پزشک قصد دارد بررسی کند.
کاربرد سونوگرافی لگن در زنان
سونوگرافی لگن در زنان برای ارزیابی سلامت اندام‌های تولیدمثلی و تناسلی بسیار مفید است. این روش برای بررسی موارد زیر به کار می‌رود:
- اندازه، شکل و موقعیت رحم و تخمدان‌ها
- ضخامت و وجود مایع در میومتر، آندومتر، لوله‌های رحمی یا مثانه
- طول و ضخامت دهانه رحم
- تغییرات در شکل مثانه
- ارزیابی میزان جریان خون در اندام‌های لگنی
- بررسی وضعیت رشد و سلامت جنین در دوران بارداری
سونوگرافی لگن می‌تواند اطلاعات زیادی در خصوص اندازه، موقعیت و ساختار توده‌های لگنی ارائه دهد، اما برای تشخیص قطعی سرطان نیاز به استفاده از سایر روش‌های تشخیصی است. این نوع سونوگرافی برای تشخیص بیماری‌هایی مانند ناهنجاری‌های آندومتر، فیبروم، موقعیت IUD، بیماری التهاب لگن، عفونت‌ها، خونریزی بعد از یائسگی، نظارت بر اندازه فولیکول تخمدان (برای ارزیابی قدرت باروری)، حاملگی خارج رحمی، پیگیری رشد جنین و ارزیابی وضعیت جنین استفاده می‌شود.
برای اطلاعات بیشتر می‌توانید به مقاله سونوگرافی رحم و تخمدان مراجعه کنید.
کاربرد سونوگرافی لگن در مردان
سونوگرافی لگن در مردان برای ارزیابی سلامت دستگاه تناسلی و تولیدمثلی استفاده می‌شود و در موارد زیر کاربرد زیادی دارد:
- بررسی وضعیت پروستات، غدد لنفاوی و بافت نرم
- اندازه‌گیری حجم ادرار باقی‌مانده در مثانه و ارزیابی ساختار و ضخامت دیواره آن
- بررسی التهاب دستگاه تناسلی
- ارزیابی علل ناباروری و اختلال نعوظ در مردان
- شناسایی توده‌های خوش‌خیم مانند کیست و آبسه
- شناسایی توده‌های بدخیم
- تشخیص سنگ‌های ادراری
- ارزیابی وضعیت مجرای وازو دفران
این نوع سونوگرافی به تشخیص و پیگیری مشکلات مختلف در دستگاه تناسلی مردانه کمک می‌کند.
نحوه انجام سونوگرافی شکم و لگن
سونوگرافی شکم یک روش خاص دارد، در حالی که سونوگرافی لگن به سه روش مختلف انجام می‌شود: سونوگرافی شکمی، واژینال و رکتال. نوع روش انتخابی بستگی به دلیل مراجعه و جنسیت فرد دارد.
سونوگرافی شکمی
سونوگرافی شکم برای ارزیابی مشکلات دستگاه گوارش، ادراری و همچنین دستگاه تناسلی زنان و مردان تجویز می‌شود. در این فرآیند از شما خواسته می‌شود که لباس‌های خود را در بیاورید و لباس مخصوص سونوگرافی بپوشید. سپس روی تخت به پشت دراز می‌کشید و شکم خود را در معرض نمایش قرار می‌دهید. تکنسین یا پزشک ژل گرمی را روی شکم شما می‌زند و پروب کوچک را در جهت‌های مختلف روی شکم حرکت می‌دهد. امواج صوتی به اندام‌های شما ارسال شده و بازمی‌گردند. این امواج منعطف شده و در دستگاه پردازش شده و تصاویری واضح بر روی مانیتور به نمایش در می‌آید. این روش برای بررسی اندام‌های موجود در حفره شکم و لگن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سونوگرافی ترنس واژینال
این روش تنها در زنان به کار می‌رود و در آن پروب به همراه پوشش لاتکس‌دار وارد واژن می‌شود.
سونوگرافی واژینال معمولاً در شرایط زیر تجویز می‌شود:
- مشاهده موارد غیرطبیعی در معاینه شکم یا لگن
- خونریزی غیرطبیعی از واژن
- درد لگنی
- بارداری خارج‌رحمی
- ناباروری
- بررسی کیست یا فیبروئید رحم
- بررسی قرارگیری صحیح IUD
همچنین در دوران بارداری، این روش ممکن است برای موارد زیر استفاده شود:
- بررسی ضربان قلب جنین
- ارزیابی گردن رحم برای شناسایی مشکلاتی که می‌توانند منجر به سقط جنین یا زایمان زودرس شوند
- شناسایی مشکلات جفت
- شناسایی منبع خونریزی غیرطبیعی
- تشخیص سقط ناخواسته یا مشکلات احتمالی جنین
- تأیید بارداری در مراحل اولیه
سونوگرافی ترنس رکتال
سونوگرافی ترنس رکتال یا سونوگرافی پروستات در مردان برای بررسی وضعیت پروستات و بافت‌های اطراف آن کاربرد دارد. در این روش پروب از طریق مقعد وارد بدن می‌شود. این سونوگرافی معمولاً زمانی تجویز می‌شود که نتایج آزمایش خون نشان‌دهنده سطح بالای آنتی‌ژن اختصاصی پروستات (PSA) باشد یا پزشک در معاینه به مشکلی مشکوک شود. کاربردهای اصلی این روش شامل موارد زیر است:
- بررسی پروستات برای شناسایی هرگونه بافت غیرطبیعی
- هدایت سوزن برای انجام بیوپسی پروستات
- ارزیابی اندازه و شکل پروستات
- بررسی علت ناباروری مانند وجود کیست‌ها
- کمک به پزشک در طی برخی فرآیندهای درمانی
آیا سونوگرافی شکم و لگن عوارضی هم دارد؟
سونوگرافی شکم و لگن به دلیل عدم استفاده از اشعه ایکس کاملاً ایمن و بی‌خطر است. در سونوگرافی شکمی ممکن است پر بودن مثانه باعث کمی ناراحتی شود. در سونوگرافی واژینال نیز ممکن است فرد احساس فشار یا ناراحتی داشته باشد. همچنین، چون در این نوع سونوگرافی از پروب با پوشش لاتکس استفاده می‌شود، در برخی افراد ممکن است حساسیت ایجاد کند.
اگر سابقه حساسیت به لاتکس دارید، حتماً قبل از انجام سونوگرافی واژینال به پزشک خود اطلاع دهید. انتخاب نوع سونوگرافی معمولاً با توجه به شرایط بیمار و علت مراجعه تعیین می‌شود.
کلام آخر
سونوگرافی شکم و لگن روشی بی‌خطر و مفید است که برای تشخیص و بررسی مشکلات مختلف به کار می‌رود. آمادگی‌های پیش از انجام سونوگرافی ممکن است بسته به نوع آن کمی متفاوت باشد. قبل از انجام سونوگرافی شکم و لگن، بهتر است از پزشک خود در مورد آمادگی‌های لازم سوال کنید. همچنین اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید یا شرایط پزشکی خاصی دارید، حتماً پزشک را در جریان قرار دهید تا سونوگرافی به بهترین شکل انجام شود.
بیمارستان مجازی ایران با هدف ارائه خدمات پزشکی به صورت آنلاین و در دسترس برای تمام افراد، در تلاش است تا با کمترین هزینه و سریع‌ترین زمان ممکن، خدمات درمانی را به شما ارائه دهد. این بیمارستان مجازی با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، قادر است تا با بهترین کیفیت، مشاوره‌ها و درمان‌های پزشکی را به شما ارائه کند. با تیمی از پزشکان متخصص و کارشناسان پزشکی، بیمارستان مجازی ایران به شما این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به مراجعه حضوری، در اسرع وقت و با صرفه‌جویی در هزینه‌ها، از خدمات پزشکی بهره‌مند شوید.
این خدمات شامل مشاوره آنلاین با پزشکان متخصص، دریافت نسخه‌های پزشکی، بررسی علائم بیماری‌ها، و پیگیری‌های درمانی به صورت مجازی است که می‌توانید از هر کجا و در هر زمان از آن استفاده کنید. بیمارستان مجازی ایران به شما کمک می‌کند تا با کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای درمان، به راحتی به مراقبت‌های بهداشتی دسترسی پیدا کنید. هدف اصلی این بیمارستان، فراهم آوردن خدمات بهداشتی با کیفیت بالا و دسترسی آسان به مراقبت‌های پزشکی برای همه افراد است.
