آپنه خواب و درمان آن
آپنه خواب بر دو نوع مرکزی و انسدادی است. افراد مبتلا به این بیماری در طول خوابیدن دچار وقفه‌های تنفسی می‌شوند که منجر به پایین آمدن سطح اکسیژن در بدن و مشکلات دیگری می‌شود. در این مقاله به بررسی این بیماری و روش درمان آن پرداخته می‌شود.
افراد مبتلا به آپنه خواب در طول خوابیدن دچار وقفه‌های تنفسی می‌شوند که ممکن است پیوسته یا جدا جدا اتفاق بیفتد. این مسئله باعث می‌شود تنفس فرد با مشکل روبرو شده و سطح اکسیژن در بدن او پایین بیاید. به طور کل آپنه تنفسی بر دو نوع است:
- آپنه مرکزی خواب (CSA)
آپنه مرکزی خواب اختلالی است که به موجب آن مغز نمی‌تواند به عضلات فرمان تنفس را ارسال کند. این بدین معناست که در فرد مبتلا به این بیماری، عضلات هنگام خواب برای تنفس تکان نمی‌خورند. ابتلا به آپنه مرکزی معمولا در افراد بزرگسالی اتفاق می‌افتد دچار بیماری‌های قلبی یا مادرزادی هستند. این بیماری در نوزادان و افرادی که در ارتفاعی بالاتر از سطح دریا زندگی می‌کنند نیز دیده می‌شود.
- آپنه انسدادی خواب (OSA)
آپنه انسدادی در اثر انسداد راه هوایی ایجاد می‌شود. معمولا به موجب این بیماری هنگامی که فرد خواب است، بافت نرم در انتهای گلو افت کرده و منجر به ایجاد انسداد در راه هوایی می‌شود. این انسداد از جریان پیدا کردن هوای کافی در ریه جلوگیری می‌کند. از این رو، تنفس عادی بیمار در طول شب به طور مکرر قطع می‌شود، زیرا در این شرایط راه هوایی بیمار، بسیار باریک است. تمام این موارد منجر به خروپف کردن فرد در هنگام خواب شده و در طول زمان می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی جدی مانند دیابت، فشار خون، سکته و حملات قلبی شود.
علائم آپنه خواب
علائم آپنه خواب معمولا نادیده گرفته می‌شوند که اشتباه است و می‌بایست پس از مراجعه به پزشک به درمان آن پرداخت. خروپف کردن یکی از علائم اولیه آپنه انسدادی خواب است که غالبا افراد آن را طبیعی انگاشته و نادیده می‌گیرند. این در حالی است که با گذشت زمان، این بیماری منجر به کاهش سطح اکسیژن در خون می‌شود، زیرا راه هوایی فرد مسدود شده که در تنفس او مشکل ایجاد می‌کند. این کاهش اکسیژن باعث می‌شود علائمی مانند خستگی، سردرد، خواب آلودگی و مشکلات حافظه در فرد دیده شود که عملکرد روزانه وی را مختل می‌کند. با این حال، متاسفانه تنها نزدیک به 2 درصد از افرادی که دچار آپنه انسدادی خواب هستند، به پزشک مراجعه کرده و تحت درمان قرار می‌گیرند. در زیر برخی از علائم آپنه خواب آمده‌اند تا در صورت مشاهده آن‌ها به پزشک مراجعه کنید:
- خواب آلودگی زیاد در طول روز
- خروپف کردن با صدای بلند
- بند آمدن نفس یا احساس خفگی در طول خواب
- گلودرد یا خشکی دهان هنگام بیدار شدن در صبح
- وقفه‌های تنفسی در خواب
- افسردگی
- سردرد در طول روز
- از دست دادن تمرکز
- فشار خون بالا
- تعریق در هنگام شب
- خستگی
نقش دستگاه سی‌پپ در رابطه با درمان آپنه خواب
یکی از روش‌هایی که برای درمان آپنه خواب متوسط تا شدید استفاده می‌شود، استفاده از دستگاه سی‌پپ (CPAP) است که به معنای فشار مثبت راه هوایی به صورت پیوسته می‌باشد. درمان آپنه خواب از این جهت حائز اهمیت است که نادیده گرفتن آن منجر به بروز مشکلات جدی قلبی-عروقی مانند آریتمی قلبی، نارسایی احتقانی قلب و بیماری سرخرگ کرونر شده و خطر بروز سکته در فرد را افزایش می‌دهد. دستگاه سی پپ به کمک پمپ هوا و ماسک، یک جریان فشار هوای آرام و پیوسته را درون ریه می‌فرستد تا از بسته شدن راه‌های هوایی جلوگیری شده و تنفس او به خوبی انجام شود. لازم به ذکر است استفاده از این دستگاه بدین معنی نیست که مشکل شما پس از مدتی برطرف می‌شود و لازم است بیمار هر شب به طور مداوم از سی‌پپ استفاده کند. در نتیجه استفاده از سی‌پپ، سطح اکسیژن پایین نمی‌آید و خطر به وجود آمدن مشکلات ذکر شده در اثر آپنه، از بین می‌رود. لازم به ذکر است استفاده سرخود از این دستگاه اشتباه است و می‌بایست حتما با نسخه پزشک خریداری شود. برخی از مزایای استفاده از این دستگاه عبارتند از:
- بهبود کیفیت خواب
- بهبود تنفس
- کاهش خطرات بیماری‌های قلبی مانند حمله قلبی یا سکته
- کاهش فشار خون
- کاهش خواب آلودگی در طول روز
- کاهش احتمالی میزان کلسترول و قند خون
نکاتی برای تغییر سبک زندگی
به وجود آوردن برخی تغییرات در سبک زندگی می‌تواند به کاهش یا رفع برخی از علائم آپنه خواب کمک کند. برخی از این تغییرات شامل موارد زیر می‌شود:
- کاهش وزن
در برخی موارد، کاهش وزن می‌تواند تا حد زیادی به بهبود شرایط بیمار کمک کند، زیرا باعث می‌شود افت راه هوایی کمتر شده و علائم آپنه خواب کمتر شوند.
- ورزش منظم
انجام ورزش‌هایی مانند یوگا، ورزش‌های استقامتی و ایروبیک به طور منظم به تقویت عضلات راه هوایی کمک کرده و تنفس فرد را بهبود می‌بخشد.
- تنظیم درست خواب
دراز کشیدن روی پهلو بهترین راه برای خوابیدن است زیرا به باز نگاه داشتن راه هوایی کمک می‌کند. این در حالی است که دراز کشیدن روی گردن باعث می‌شود فک، زبان و دیگر بافت‌های نرم در این ناحیه به عقب متمایل شوند و راه هوایی را باریک کنند. دراز کشیدن روی شکم نیز باعث می‌شود در تنفس توقف ایجاد شود.
- پرهیز از برخی موارد
لازم است از انجام برخی کارها که باعث می‌شوند عضلات راه هوایی شل شوند-به خصوص قبل از خواب- پرهیز کرد که برخی از آن‌ها عبارتند از:
- سیگار کشیدن
- مصرف نوشیدنی‌های الکلی
- مصرف داروهای ضد اضطراب و دیگر آرام‌بخش‌ها
Source: https://www.bplmedicaltechnologies.com/blog/sleep-apnea-all-you-need-to-know-24536
Image Source: https://doctors24h.vn/ngung-tho-khi-ngu-do-nguyen-nhan-trung-uong-central-sleep-apnea-csa.html
